Een standaard vacaturetekst is net zo inspiratieloos als een kale kantoorruimte: wellicht functioneel, maar tot een ruimte met tl-licht, slechte akoestiek en geen fijne sfeer voelt niemand zich aangetrokken. Je blijft er niet langer dan strikt noodzakelijk, doet je ding en wilt weer weg. En dat is precies wat er gebeurt als je een vacature leest die bol staat met standaard woorden en nul gevoel. Dat is toch zonde, want juist die eerste indruk is allesbepalend of de juiste persoon zich aangesproken voelt of niet.

In deze blog neem ik je mee langs de 7 zonden van standaard vacatureteksten en laat ik je zien hoe je net als in een goed gestyled kantoor, karakter en aantrekkingskracht in je woorden kan aanbrengen. Ben je er klaar voor om je vacature anders te verwoorden?

Zonde 1: beginnen zoals ieder ander.

Vaak starten vacatureteksten met de zin “Wij zoeken naar een ..”, maar daarmee spreek je niet iemands emotie aan. Als je echter begint met een beeld, een vraag of een herkenbaar moment dan pas laat je de lezer, knikken, glimlachen of denken: hé, dit ben ik!

In plaats van de functietitel bovenaan te plaatsen zou je kunnen beginnen met de zin “Je bent diegene die al een plan van aanpak heeft voordat de klant het probleem doorheeft. Je kan rust scheppen in chaos en je wordt blij van een goed werkende bedrijfsprocessen”. Nu heb je een beeld geschept en de aandacht van de lezer. En dan pas plaats je de functietitel. En daarmee val je op.

Zonde 2: schrijven voor iedereen en je bereikt niemand.

Wanneer je een tekst heel generiek schrijft, bereik je niemand, dus waarom wordt dat dan toch zoveel gedaan? Je wilt toch juist die ene specifieke kandidaat aanspreken, die persoon die qua energie, interesses, stijl, visie, werkethos en tempo. Juist die wil je bereiken. Durf daarom te kiezen voor specifieke woorden zodat je de juiste mensen aanspreekt.

En beschrijf jullie cultuur zoals die echt is. Het is niet perfect, dat is het nergens, juist dat echte maakte het speciaal. Stel je je daar kwetsbaar door op? Ja, maar dat doet een sollicitant ook door te reageren. Niemand wil tenslotte worden afgewezen. En hoe beter je de bedrijfscultuur omschrijft, hoe beter de selectie van kandidaten die gaan reageren. Stel je schrijft “Bij ons hol je niet van vergadering naar vergadering, want we willen juist meters maken. We hakken knopen door, nemen besluiten en vieren daarna wat goed gaat”. Wie zich aangesproken voelt, leest door, wie van een vergadercultuur houdt, haakt af. En dat, beste lezer, is nou precies de bedoeling. Diegene die aan het einde van je vacaturetekst komen, zijn diegene die je wilt ontmoeten.

Zonde 3: het gebruiken van clichés.

Vervang clichés door situaties, geef liever voorbeelden en spreek tot de verbeelding in plaats van zoiets te zeggen als ‘teamplayer’ of ‘9-tot-5 mentaliteit’. Dat is zo ontzettend vaak gebruikt en zegt uiteindelijk niks over iemand zijn speciale kwaliteiten. Iemand die zich prettig voelt in zijn functie, die zich gehoord en gezien voelt, gaat echt wel een stapje harder lopen als dat moet.

Vergeet ook de woorden als ‘flexibel’ en ‘stressbestendig’, want die worden in teveel vacatureteksten gebruikt en hebben daardoor hun waarde verloren. Omschrijf liever een situatie zoals “Je vind het leuk om een collega bij te staan en die klant met een spoedaanvraag help je graag, ook al is het 16:55”. Je geeft aan dat je op zoek bent naar een teamplayer en dat een 9-tot-5 mentaliteit niet past, maar omschrijft het in een situatie die tot de verbeelding spreekt. En dan heb je wel iemands aandacht. Of ben jij die ene uitzondering en deed jouw verbeelding helemaal niks toen je de voorbeeld zin las?

Zonde 4: de bedrijfscultuur niet voelbaar maken.

Veel bedrijven schrijven over een ‘informele werksfeer’ of dat ze een ‘hecht team’ zijn, maar dan vraag ik me af “Hoe dan?” Wat verstaan ze onder informeel? Is dat spijkerbroek en polo kleding of is informeel dat er geen duidelijke hiërarchie is qua beslissingsbevoegdheid? En wat doen ze dan om een hecht team te vormen? Elke week een vrijdagmiddag borrel? Elke maand een teambuildingactiviteit of zijn collega’s buiten werktijd om ook bevriend? Als het niet duidelijk wordt omschreven zeggen ‘informeel’ en ‘hecht’ eigenlijk helemaal niks.

Het zijn de alledaagse dingen die de werksfeer omschrijven. Je zou zoiets kunnen zeggen als “Op maandagochtend beginnen we in de kantine en delen we onze weekendverhalen. En op vrijdag vieren we onder het genot van een hapje en een drankje onze successen van de week en bespreken we wat er beter kan. En tussendoor? Nou, naast dat we lachen, luisteren en werken, helpen we elkaar als dat nodig is. Dan pas breng je een duidelijk beeld over van een ‘informele werksfeer’ en laat je zien waar jullie voor staan.

Zonde 5: alleen maar zenden

Veel vacatureteksten zijn eenrichtingsverkeer. Ze vertellen over wat het bedrijf zoekt en wat de kandidaat zou moeten kunnen, maar ze vergeten de belangrijkste vraag: Wat krijgt de kandidaat ervoor terug?

Een vacature is geen checklist. Echt niet, het is juist een belofte, een vraag, een verlangen en het begin van een nieuwe relatie, want net zoals die eerste oogopslag die je raakt, is een vacaturetekst ook een eerste kennismaking. Vang je iemands aandacht of ben je de aandacht van de lezer al kwijt voor het einde van de eerste alinea?

Laat ruimte over voor de verbeelding en stel vragen aan de lezer zodat die zich herkent in de functie en eigenlijk iets terug wil zeggen, ook als is dat in gedachte. Nodig de lezer uit om zichzelf in deze functie te verplaatsen. Hoe je dat doet? Je zou een volgende zin kunnen gebruiken: “Is een standaard routine niks voor jou, maar ben je op je best met meerdere uitdagingen op je bordje? Of ”Vergeet je de tijd als je werkt, omdat je echt het verschil maakt voor onze patiënten”. Dan vraag je ook om iemand met passie en toewijding. Het schept alleen een duidelijker beeld van de inhoud van de functie.

Zonde 6: vergeten voor wie je schrijft.

Denk niet vanuit de functie, denk vanuit het verlangen van je team en het nieuwe talent. Streef naar een win-win situatie voor iedereen. Wat voor collega hebben jullie echt nodig? En wie is dat talent? Wat doet diegene? Welke interesses zijn er? Wat zijn de verlangens en de pijnpunten in de huidige functie? Waarom gaat iemand vacatureteksten lezen en waarom wil je dat die ene persoon reageert? Vergeet formele schrijftaal en denk vanuit de functie dat je iemand op een feestje tegenkomt die op zoek is naar een nieuwe werkgever. Hoe vertel je dan over die ene openstaande vacature zodat je gesprekspartner enthousiast wordt. Kortom, zorg voor herkenning, want dat is de kortste weg naar verbinding. Echt waar.

Zonde 7: eindigen met een standaard call-to-action

En dan heb je die standaard call-to-action zinnen aan het einde nog. Zoals “solliciteer nu” of “stuur je cv en motivatiebrief”. Hoewel ze duidelijk zijn, nodigen ze niet uit tot actie, want ze bouwen geen spanning op. Je wilt juist zorgen voor een glimlach aan het einde, dat laatste duwtje in de rug. Een haakje waardoor ze ‘Ja’ denken en gaan reageren. Sluit dus af met een uitnodigende vriendelijke toon. Net wat bij jullie bedrijfscultuur past. Houdt het luchtig, persoonlijk en benaderbaar. Dat is wat mensen over de streep trekt om te reageren. En denk je “Hoe doe ik dat?”, denk dan aan dit zinnetje: “Denk je na het lezen van deze vacature. Ja, dit past bij mij? Bel ons, mail of kom langs op onze vrijdagmiddagborrel.”

Elke zonde die ik hierboven heb beschreven komt uit dezelfde valkuil: veiligheid en niet willen opvallen van de concurrent. Vergelijk het met een standaard kantoor en een die vrolijk en met fascinerende kunst is ingericht. Beide zijn een organisatie met eenzelfde dienstverlening, maar waar de ene saai is, zoomt bij de ander de energie rond. Dus door net even anders te beginnen, te schrijven met beeld en gevoel en te eindigen met een luchtige energie geef je je vacature inhoud die aanspreekt. Dus kies met lef, zorg voor verrassing, ritme en spreek tot de verbeelding van de lezer. Dan krijg je pas echt de goede reacties en de juiste talenten op gesprek.

Controleer je eigen teksten: de vacature- zelftest

Durf je het aan? Open je laatste vacaturetekst en stel jezelf deze 7 vragen:

1. Start de tekst vanuit gevoel of met de functie?
2. Is de tekst voor iedereen of voor iemand specifiek geschreven?
3. Word er beeldende taal gebruikt of staat het vol met clichés?
4. Word de bedrijfscultuur levendig omschreven of staat er ‘informeel’ en ‘gezellig’?
5. Stel je vragen aan de lezer of ben je voornamelijk aan het zenden?
6. Heb je een glimlach aan het einde van de tekst?
7. Klopt de tekst met wie jullie zijn en waar jullie voor staan? Maak het niet mooier dan dat het is. Wees eerlijk, daar kom je het verste mee.

Weet dat elke ‘nee’ geen kritiek is, maar juist een kans, want je kunt het herschrijven en daarmee creëer je een vacaturetekst die wel werkt. Succes!

Vond je deze blog waardevol en heeft het je aangezet tot nieuwe ideeën voor het schrijven van vacatureteksten? Mooi zo, er zijn namelijk meer blogs op mijn website over het schrijven van vacatureteksten. Steeds vanuit een andere invalshoek. Dus neem even de tijd, lees en leer spelen met de woorden. Kortom durf je vacatureteksten te herschrijven. Maar onthoud: Je hebt maar een kans op een eerste indruk zowel in de vacatureteksten als wanneer een sollicitant door de voordeur stapt. Wees daarom origineel en zorg dat de tekst klopt voor de juiste sollicitant zodat die met een glimlach gaat reageren. En de verbinding waar je naar op zoek was, is gemaakt.